Ağ Kablosu Koruma Tipleri: UTP, FTP ve STP Karşılaştırması

Ağınızdaki sinyal bütünlüğünü korumak ve maksimum hızı garanti altına almak için kablo koruma tipi (Shielding) kritik öneme sahiptir. Özellikle sanayi tesisleri, veri merkezleri veya yoğun elektrik hattı bulunan ortamlarda, yanlış koruma tipi seçimi ciddi performans kayıplarına neden olabilir.

SEO Anahtar Kelimeleri: UTP kablo nedir, FTP kablo, STP kablo, elektromanyetik parazit (EMI), kablo koruma tipleri, ağ kablosu shielding.

1. Korumasız Kablo (UTP - Unshielded Twisted Pair)

UTP, piyasada en yaygın, en ekonomik ve kurulumu en kolay olan kablo türüdür.

Temel Özellikler

Yapı: Bükümlü dört çift telin etrafında metalik bir koruyucu katman bulunmaz. Sadece plastik dış ceket ile kaplıdır.

Parazit Koruması: Dış elektromanyetik parazite (EMI) karşı yalnızca tel çiftlerinin büküm sıklığına güvenir.

Avantajı: Düşük maliyet, yüksek esneklik ve kolay sonlandırma (plastik RJ45 konnektör ile).

Dezavantajı: Yüksek gürültülü ortamlarda sinyal bozulmasına eğilimlidir.

Kullanım: Ev ağları, küçük ve orta ölçekli ofisler (elektriksel gürültünün düşük olduğu yerler).

2. Korumalı Kablolar (FTP / STP / S-FTP)

Korumalı kablolar, kablonun içine yerleştirilmiş metalik bir katman (folyo veya örgü) sayesinde dış parazitlere karşı üstün koruma sağlar. Bu kablolar "Shielded" (Korumalı) olarak adlandırılır.

A. FTP (Foiled Twisted Pair - Folyo Korumalı)

Yapı: Dört bükümlü tel çiftinin tamamını saran tek bir alüminyum folyo kalkanı bulunur. Tellerin kendisi korunmaz.

Parazit Koruması: İyi düzeyde dış EMI koruması sağlar. UTP'ye göre daha kararlıdır.

Avantajı: UTP'den biraz daha iyi performans sunar ve maliyeti tamamen zırhlı kablolara göre daha düşüktür.

Kullanım: CAT6A gibi yüksek performanslı ağlar için giriş seviyesi korumadır.

B. STP (Shielded Twisted Pair) ve S-FTP (Screened Foiled Twisted Pair)

Bu terimler, en üst düzeyde parazit koruması sunan kabloları ifade eder ve genellikle CAT7 ve CAT8 gibi ultra yüksek hızlı standartlarda kullanılır.

Koruma Tipi	Kısaltma	Yapı (İç İletkenler)	Dış Kalkan	Açıklama
FTP	F/UTP	Korumasız	Genel Folyo	Dış parazite karşı temel koruma.
STP	U/FTP	Her Çift Folyo	Korumasız	Mükemmel çapraz karışma (Crosstalk) koruması.
S-FTP	S/FTP	Her Çift Folyo	Genel Örgü	En kapsamlı koruma. Hem iç hem dış paraziti engeller.

Temel Özellikler (Genel Korumalı Kablolar İçin)

Parazit Koruması: Üstün dış EMI ve iç çapraz karışma (Crosstalk) koruması sağlar.

Avantajı: Yüksek hızlarda (10 Gbps ve üzeri) sinyal bütünlüğünü 100 metreye kadar garantiler.

Dezavantajı: Daha serttir, daha pahalıdır ve kurulumu metal RJ45 konnektör ve uygun topraklama gerektirdiği için daha zordur.

Kullanım: Veri merkezleri, endüstriyel ortamlar, switch-sunucu bağlantıları.

💡 Uzman Tavsiyesi: Topraklama Hayati Önem Taşır

Korumalı (STP/FTP/S-FTP) bir kablonun performansı, doğrudan sistemin topraklanmasına bağlıdır.

• Eğer korumalı bir kablo kullanıyorsanız, ucuna metal (korumalı) RJ45 konnektör takmalısınız.

• Bu konnektörün, topraklanmış bir yama paneline (Patch Panel) veya ağ cihazına (Switch/Router) bağlanması gerekir.

Topraklanmayan Korumalı Kablo: Kablonun metalik koruması, paraziti toplayarak anten görevi görebilir. Bu durum, korumasız bir UTP kablodan bile daha kötü performans almanıza neden olabilir.

Özet: Sessiz ve kısa mesafeli ortamlarda UTP yeterliyken, gürültülü veya 10 Gbps hızlarının üzerinde korumalı kablolar (S/FTP gibi) ve kusursuz topraklama hayati bir yatırım kararıdır.